Vijver waterval: handleiding & tips voor de perfecte waterval

Alles over vijver watervallen: waarom toevoegen, hoe zelf aan te leggen en de interactie met vijvervissen, -dieren en planten.

Welk pompsysteem heb ik nodig voor een waterval?

Een waterval, of beekloop, in je vijver is niet alleen esthetisch aantrekkelijk, maar kan ook bijdragen aan een meer natuurlijke uitstraling van je vijver. Hierbij proberen we de nadruk te leggen op natuurlijke vijvers, idealiter zonder gebruik van pompen. Je kunt beginnen met het aanleggen van een waterval die uitkomt in een zorgvuldig ingegraven kuil of bak. Deze bak bekleed je met vijverfolie. Vervolgens vul je deze met keien en grind. Het water zal hierin wegzakken en op een andere plek in de vijver weer natuurlijk tevoorschijn komen. Hoewel veel watervallen gebruik maken van een pomp, raden we aan om bij een natuurlijke vijver te kijken naar alternatieve manieren om watercirculatie te bevorderen. Als je toch een pomp wilt gebruiken, zorg er dan voor dat deze in een droogopstelling geplaatst kan worden, dat wil zeggen, buiten het water. Dit helpt bij het behouden van de natuurlijke uitstraling en het welzijn van je vijver.

Waterval samen met waterplanten

Wanneer je overweegt een waterval aan je vijver toe te voegen, is het essentieel om rekening te houden met de invloed hiervan op de waterplanten. De stroming die door de waterval ontstaat kan namelijk de groei van waterplanten hinderen. Om ervoor te zorgen dat je waterplanten optimaal kunnen groeien en bloeien, is het raadzaam ze niet direct naast of in het pad van de waterval te planten. Kies in plaats daarvan voor een locatie verder weg van de waterval, waar de stroming minder sterk is. Op deze manier hebben de planten de mogelijkheid om te gaan groeien en bloeien.

Waarom waterval in vijver?

Een waterval is niet noodzakelijk voor een gezonde en heldere vijver, aangezien een juist ingerichte vijver met substraat, vijver bacteriën en waterplanten al zorgen voor een gezonde en zelfvoorzienende vijver. Maar een waterval is wel een hele mooie toevoeging aan het uiterlijk van je vijver, een waterval brengt namelijk beweging in de vijver wat volgens veel mensen voor ontspanning zorgt. Levendigheid creëren in de vijver is voor velen een reden om een waterval in de vijver te plaatsen, maar levendigheid kan natuurlijk op meerdere manieren gecreëerd worden:

Vijvervissen

Deze waterdieren brengen leven in de vijver doordat ze druk in het rond zwemmen en afhankelijk van de soort vis, graag in scholen leven. Vijvervissen planten zich ook voort waardoor zij letterlijk ‘leven in de vijver’ brengen. Dit kan dus een mooie toevoeging zijn, daarnaast is visvoer in het water strooien een leuke bezigheid voor jong en oud.

Vijverdieren

Het aantrekken van dieren naar de vijver en tuin wordt door veel mensen gewaardeerd, omdat het een verrijking van de biodiversiteit betekent. Een toename in biodiversiteit is iets waar veel mensen, waaronder wijzelf, graag een steentje aan bijdragen. Door genoeg en hoge vijverplanten zowel in als rondom de vijveroever te plaatsen, bied je dieren een veilige schuil- en nestplaats. Wanneer de vijver op de juiste manier is ingericht, draagt dit direct bij aan het bevorderen van deze biodiversiteit.

Insecten

Hoewel je bij insecten misschien eerst denkt: "Liever niet!", zijn ze eigenlijk onmisbaar voor een gezonde tuin. Ze spelen een cruciale rol bij de bestuiving van planten en houden plaagdieren, zoals muggen, in toom. Bovendien zijn sommige insecten, zoals vlinders, bijen en libellen, een genot om naar te kijken. Wil je deze nuttige en mooie insecten aantrekken? Kies dan voor waterplanten die grote, opvallende bloemen hebben, zoals bij veel moerasplanten het geval is.

Hoe maak ik een vijver met waterval?

Geen fan van kant-en-klaar? Het kan een heel leuke tuin klus zijn om zelf een waterval aan te leggen. Ga bijvoorbeeld voor een meer natuurlijke waterval, die je aanlegt met een beekloop en natuurlijke steensoorten, en die geleidelijk naar beneden loopt tot in de vijver. Als je het helemaal goed wilt doen, zorg je dat in de beekloop kleine bassins zijn die water blijven bevatten wanneer de vijver waterval uitstaat. Op de bodem, die je van EPDM-folie maakt, verdeel je een niet te zuinige hoeveelheid vijversubstraat en voor een nog mooier effect plaats je er ook hier en daar vijver plantjes in. Hieronder nog een aantal handige tips:

Zeker wel doen

• Kies een waterval of fontein die past bij het formaat van je vijver; zowel een te grote als een te kleine kunnen verkeerd uitpakken voor het onderwaterleven.
• Maak van tevoren een goed uitgewerkt plan voor de aanleg en denk daarbij ook na hoe je de slang en pomp wilt wegwerken (bijvoorbeeld met keien en veel oeverplanten).
• Zorg dat je naast je waterornament ook altijd ruim voldoende vijverplanten plaatst om deze in biologisch evenwicht te houden.

Zeker niet doen

• Ga bij de aanschaf van een onderwaterpomp voor een variant die het water niet te snel of te hard rond pompt, dit komt het leven in je vijver van zowel planten als dieren ten goede.
• Plaats waterplanten niet te dicht bij de pomp, dit kan de groei belemmeren.
• Zet een eventuele aanwezige filterpomp niet in als pomp om het water circulair te laten stromen; deze kan te zwaar worden belast en je wilt je waterornament ook kunnen uitzetten.